Belangrijke informatie over de equality data hub en de filters

Wat zijn equality data?

De term equality data (‘gelijkheidsgegevens’) verwijst naar alle gegevens die nuttig zijn om de staat van gelijkheid of ongelijkheid in de maatschappij te beschrijven en te analyseren.

‘Data’ wordt gebruikt als een algemene term en kan verwijzen naar zowel kwantitatieve als kwalitatieve gegevens. In sommige gevallen gaat het om data die verzameld zijn met het uitdrukkelijke doel om (on)gelijkheid of discriminatie te meten. Het kan echter ook gaan om data die verzameld worden voor andere doeleinden, maar die eveneens gebruikt kunnen worden om ongelijkheid te meten, omdat ze bijvoorbeeld toelaten om de situatie van verschillende groepen te vergelijken.

Wat is het doel van de data hub?

Kwaliteitsvolle equality data zijn onmisbaar in de strijd tegen discriminatie en ongelijkheid. Om een beleid te kunnen uitwerken dat gebaseerd is op feiten en niet op intuïtie, is het belangrijk om een accuraat beeld van de werkelijkheid te hebben.

Er bestaan veel equality data in België, maar het is niet steeds makkelijk om ze te vinden.

Met deze data hub bieden we een tool aan die het mogelijk maakt om vlot naar bestaande bronnen van equality data voor België te zoeken. Dat doen we door een overzicht te geven van bestaande bronnen van equality data en door belangrijke informatie over elke bron te voorzien.

De tool is met name gericht op beleidsmedewerkers, journalisten, onderzoekers, studenten, en iedereen die werkt rond de thema’s discriminatie, ongelijkheid, diversiteit en inclusie.

Welke databronnen kan je terugvinden in de data hub?

Om de tool gebruiksvriendelijk te maken en het project haalbaar te houden, biedt de data hub enkel een overzicht van equality data die aan onderstaande voorwaarden voldoen:

• De databron bevat informatie over minstens één van de volgende vier groepen van discriminatiecriteria: (a) de zogenaamde ‘raciale’ criteria, (b) geloofsovertuiging en levensbeschouwing, (c) seksuele oriëntatie, genderidentiteit, genderexpressie en seksekenmerken en (d) handicap, gezondheidstoestand en fysieke kenmerken.
• De databron is gepubliceerd na 2010.
• De bron omvat één van de volgende types data: data verzameld via een census of enquêtes, data uit administratieve databanken, resultaten van discriminatietesten, klachtengegevens (bv. meldingen van discriminatie), uitkomsten van diversiteitsmonitoring en resultaten van kwalitatief onderzoek (bv. diepte-interviews of focusgroepen). Uitzonderlijk zijn andere kwantitatieve data meegenomen als ze bijzonder relevant zijn als equality data (bv. data over de toegankelijkheid van gebouwen).
• De databron is publiek toegankelijk: mensen kunnen de bron kosteloos consulteren (eventueel na een simpele aanvraag).
• Academische bronnen worden enkel meegenomen als ze expliciet gefinancierd of gepubliceerd werden door derden (bv. overheden of het maatschappelijk middenveld).

Hoe gebruik ik de data hub?

• Duid filters aan die overeenkomen met jouw zoekopdracht. Ben je bijvoorbeeld op zoek naar data over discriminatie en ongelijkheid in Brussel op basis van handicap, duid dan ‘Handicap’ aan bij Criteria en ‘Brussel (BXL)’ bij Geografische dekking. Hieronder worden alle filters toegelicht.
• Klik op ‘Start zoektocht’ om een lijst te krijgen van alle databronnen die overeenkomen met jouw zoekfilters.
• Als je rechtstreeks naar een specifieke databron wil gaan, klik dan in de lijst op het icoontje onder ‘Talen’. Je wordt naar de website verwezen waar je de databron kan consulteren. We stellen niet zelf de bron beschikbaar, maar verwijzen naar de website van de auteur/uitgever. Zij zijn zelf verantwoordelijk voor de inhoud van de bronnen.
• Als je meer informatie over een specifieke databron wil, klik dan in de lijst op het icoontje ‘Meer info’ om naar de pagina met informatie over die bron te gaan. Hier vind je belangrijke informatie terug die wij over de databron in kwestie geregistreerd hebben.

Belangrijk: Het gebruik van equality data moet steeds in lijn zijn met de principes van de human rights based approach to data. Een van deze principes is ‘do no harm’. Volgens dit principe mogen equality data enkel gebruikt worden ten voordele van de betrokken groepen en de samenleving als geheel. Ze mogen dus niet gebruikt worden met het doel om te discrimineren of om de betrokken groepen bloot te stellen aan risico’s op mensenrechtenschendingen.

Wat betekenen de filters?

Criteria

De antidiscriminatiewetgeving spreekt over ‘beschermde criteria’, ook wel discriminatiegronden genoemd. Discriminatie op grond van die criteria is verboden en strafbaar. De data hub laat toe om te zoeken naar databronnen voor verschillende criteria. Hieronder vind je de definities die in de data hub gehanteerd worden. Omdat equality data vaak een sociaalwetenschappelijke invalshoek gebruiken, wijken deze soms af van de puur juridische definities van de criteria.

• Nationaliteit
  Deze term wordt gebruikt in haar gebruikelijke betekenis, namelijk als de huidige wettelijke band tussen een persoon en een bepaalde staat.
• Huidskleur
  Deze term wordt ook gebruikt in haar gebruikelijke betekenis. Via deze filter vind je databronnen die expliciet betrekking hebben op huidskleur.
• Etnische origine / migratieachtergrond / afkomst / andere ‘raciale’ criteria
  Deze filter omvat een brede categorie van zogenaamde ‘raciale’ criteria op basis waarvan men gediscrimineerd kan worden. Het kan gaan om de nationale origine van een persoon (bv. de nationaliteit die de persoon had bij de geboorte) of de migratiegeschiedenis van diens familie. Het kan ook gaan om etnische origine, waarbij we meer verwijzen naar sociaal geconstrueerde banden die een groep personen verenigen met dezelfde culturele kenmerken, een gevoel van verbondenheid of een geloof in een gemeenschappelijke origine. Ten slotte kan het ook gaan om afkomst, een term die verwijst naar genealogische origine en die in de wetgeving vooral betrekking heeft op de situatie van personen van joodse origine (en in sommige gevallen woonwagenbewoners).
• Geloof / levensbeschouwing
  Deze term verwijst naar overtuigingen omtrent het al dan niet bestaan van een godheid. Denk hierbij aan de verschillende godsdiensten zoals het jodendom, het christendom of de islam, maar ook aan andere levensbeschouwingen waar het bestaan van het goddelijke niet centraal staat (bv. atheïsme, vrijzinnigheid, boeddhisme, enz.)
• Seksuele oriëntatie
  Deze term verwijst naar de aard van de seksuele en/of romantische aantrekking die men al dan niet ervaart. Dit omvat onder andere heteroseksualiteit, homoseksualiteit en biseksualiteit.
• Genderidentiteit
  Deze term verwijst naar de innerlijke overtuiging en individuele beleving van het vrouw en/of/noch man zijn. Dit kan al dan niet overeenkomen met het geslacht dat bij geboorte werd toegewezen. Via deze filter vind je databronnen die genderidentiteit buiten de binaire definitie (man/vrouw) bekijken. Voorbeelden zijn cis- en transgender, non-binair en genderfluïde.
• Genderexpressie
  Deze term verwijst naar de manier waarop mensen hun genderidentiteit uiten en hoe dit door anderen wordt waargenomen. Het uiten kan via taal, kleding, gedrag, kapsel, enzovoort. Via deze filter vind je databronnen die expliciet genderexpressie als variabele gebruiken.
• Seksekenmerken
  Deze term verwijst naar lichamelijke, biologische kenmerken en de variaties in deze kenmerken. Deze variaties kunnen betrekking hebben op de volgende biologische kenmerken: chromosomen, geslachtsklieren, hormonen, reproductieve organen en puberteitskenmerken. De term ‘intersekse’ beschrijft mensen van wie de seksekenmerken niet binnen de klassieke tweedeling tussen mannen en vrouwen vallen. Via deze filter vind je databronnen die expliciete informatie bevatten over variaties in seksekenmerken en intersekse personen.
• Handicap
  Deze term wordt gedefinieerd zoals in het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap: “Personen met een handicap omvat personen met langdurige fysieke, mentale, intellectuele of zintuiglijke beperkingen die hen in wisselwerking met diverse drempels kunnen beletten volledig, effectief en op voet van gelijkheid met anderen te participeren in de samenleving”. We begrijpen onder handicap dus een langdurige situatie die ontstaat door de interactie tussen een persoonlijke beperking en een omgeving die onvoldoende aangepast is.
• Gezondheidstoestand
  Deze term verwijst naar de huidige gezondheidstoestand (bv. een fysieke of psychische aandoening), de gezondheidstoestand in het verleden of het ziekteverleden (bv. of men ooit kanker heeft gehad), of de toekomstige of redelijkerwijs te verwachten gezondheidstoestand (bv. een degeneratieve ziekte die in de toekomst zal verergeren). Deze toestand hoeft niet gekoppeld te zijn aan een officiële diagnose. In tegenstelling tot bij handicap gaat het over een toestand die niet langdurig is of die niet tot participatieproblemen leidt.
• Fysieke kenmerken
  Deze term verwijst naar elk uiterlijk kenmerk dat potentieel stigmatiserend is voor de persoon (en dat niet gekoppeld is aan andere discriminatiecriteria zoals bijvoorbeeld huidskleur, geloof of handicap). Voorbeelden zijn een geboortevlek, een litteken, het gewicht, … Het kan gaan om kenmerken die buiten iemands wil voorkomen, maar ook om kenmerken die ‘vrijwillig gekozen’ zijn (bv. tatoeages of piercings).

Domeinen

Discriminatie en ongelijkheid kunnen voorkomen in verschillende domeinen van het leven. Iemand kan gediscrimineerd worden op het werk (bv. bij de zoektocht naar een job), in het onderwijs (bv. in de klas), in de context van huisvesting (bv. bij verhuur van een woning), enzovoort. Via deze filter kan je zoeken naar databronnen voor een specifiek domein.

De categorie ‘Ander domein’ is een restcategorie: hieronder vallen data die betrekking hebben op een grote variatie aan domeinen waaronder cultuur, participatie, asiel en migratie, veiligheid, sport, vrije tijd, jeugdwerk, enzovoort. Deze staan vermeld op de infopagina van de bron. Tip: via de lijst met trefwoorden kan je filteren op databronnen over vaak terugkerende domeinen.

De categorie ‘Demografische gegevens (geen domein)’ is een speciale categorie: hiermee zoek je naar data die niet betrekking hebben op een specifiek domein, maar die puur aangeven hoeveel personen drager zijn van een bepaald criterium (m.a.w. algemene demografische cijfers).

Trefwoorden ingeven

Aan de hand van deze functie kan je zoeken in de tekstuele informatie die geregistreerd werd voor de databronnen (zoals de titel, de andere domeinen en de trefwoorden). Zo kan je gericht zoeken naar data over een specifiek thema. Je kan ofwel zelf zoektermen intypen, ofwel de lijst met trefwoorden gebruiken om te filteren op vaak terugkerende thema’s.

Geografische dekking

Hiermee filter je op het geografisch gebied waarop de gegevens in de databron betrekking hebben: heel België, Wallonië, de Franse Gemeenschap (Fédération Wallonie-Bruxelles), Vlaanderen, Brussel of de Duitstalige Gemeenschap.

Taal

Hiermee filter je op de taal waarin de databron gepubliceerd is (Nederlands, Frans, Engels, Duits). Eenzelfde databron kan in meerdere talen beschikbaar zijn.

Jaar

Hiermee filter je op het jaar waarin de databron gepubliceerd is of voor het laatst geüpdatet is.

Type data

Hiermee filter je op het type gegevens dat in de bron opgenomen is (bv. enquête, discriminatietesten, …). De categorie ‘Andere kwantitatieve gegevens’ is een restcategorie: het gaat hier om kwantitatieve data die niet onder één van de andere categorieën vallen, maar die bijzonder relevant zijn als equality data (bv. data over de toegankelijkheid van gebouwen).

Andere filters

Data over ervaringen van discriminatie

Hiermee kan je filteren op bronnen die data bevatten over ervaringen van discriminatie (bv. getuigenissen, cijfers over hoeveel personen aangeven discriminatie te hebben ervaren, …)

Data over hate crime of hate speech

Hiermee kan je filteren op bronnen die data bevatten over hate crime of hate speech.

Intersectionele data of analyses

Hiermee kan je filteren op bronnen die intersectionele data of analyses bevatten. Het kan gaan om bronnen die een grondige analyse van een specifieke groep bevatten (bv. de situatie van vrouwen met een handicap), om bronnen waarin criteria gekruist zijn (bv. data over ongelijkheid op basis van origine waarbij de tabellen onderverdeeld zijn naar gender), of om datasets waarin je zelf meerdere criteria met elkaar kan kruisen. Op de infopagina staat telkens vermeld welke criteria met elkaar gekruist (kunnen) worden.

> Terug naar de data hub.